In Nederland is friet/patat erg populair. Wekelijks een patatje eten is voor velen geen uitzondering. Veel gezinnen hebben zelfs een vaste frietdag, denk maar aan vrijdag patatdag of zondag patatdag.
Hoeveel calorieën heeft een patat met mayonaise?
Iedereen weet wel dat frietjes niet gezond zijn. Maar wat moeten we verstaan onder ‘niet gezond’? Laten we beginnen met een gemiddelde portie friet van 200 gram. Zo’n portie levert al snel ± 75-80 gram koolhydraten en ± 500-600 calorieën. Samen met een flinke dot mayonaise (50 gram) komt dit al gauw uit op ± 800 calorieën. En dan is de snack daar nog niet bij geteld! Een maaltijd van de friettent loopt al snel op tot zo’n 1000 kcal.
Omdat een bezoekje aan de friettent af en toe* moet kunnen wil ik jullie graag de goede en minder goede kanten van sauzen en frituursnacks tonen a.d.h.v. onderstaande tabellen.
*Ben je bezig met het PS. food & lifestyle programma? Lees dan vooral de laatste alinea aandachtig
Voedingswaarde sauzen
| Saus | Energie 100 gram | Eiwitten 100 gram | Koolhydraten 100 gram | Vetten 100 gram | Verzadigde vetten 100 gram |
|---|---|---|---|---|---|
| Mayonaise | 617 kcal | 0,9 g | 2,6 g | 67,0 g | 5,0 g |
| Américain saus | 425 kcal | 1,7 g | 14,2 g | 39,7 g | 3,3 g |
| Cocktailsaus | 248 kcal | 0,7 g | 12,0 g | 21,0 g | 1,7 g |
| Curry ketchup | 137 kcal | 0,9 g | 33,2 g | 0,1 g | 0,1 g |
| Frietsaus | 300 kcal | 0,7 g | 15,0 g | 26,0 g | 2,0 g |
| Joppie saus | 304 kcal | 0,8 g | 23,3 g | 23,0 g | 1,7 g |
| Knoflooksaus | 346 kcal | 0,9 g | 15,0 g | 31,0 g | 2,3 g |
| Mosterd | 127 kcal | 5,3 g | 6,9 g | 7,1 g | 1,1 g |
| Piccalily | 87 kcal | 1,6 g | 15,0 g | 1,5 g | 0,1 g |
| Pindasaus/satésaus | 260 kcal | 8,5 g | 24,0 g | 14,0 g | 2,1 g |
| Tomaten Ketchup | 141 kcal | 1,0 g | 34,1 g | 0,1 g | 0,1 g |
Binnen de groep sauzen heb je veel verschillen ten aanzien van de voedingswaarden. Dit komt voornamelijk door de bereidingswijze. Sauzen op basis van plantaardige olie zijn rijk aan vetten, maar in verhouding laag in verzadigde vetzuren. Voorbeelden hiervan zijn mayonaise en cocktailsaus. Dan heb je ook de koolhydraatrijkere sauzen zoals ketchup, Joppie en satésaus.
Binnen de groep sauzen heb je veel verschillen ten aanzien van de voedingswaarden. Dit komt voornamelijk door de bereidingswijze. Sauzen op basis van plantaardige olie zijn rijk aan vetten, maar in verhouding laag in verzadigde vetzuren. Voorbeelden hiervan zijn mayonaise en cocktailsaus. Dan heb je ook de koolhydraatrijkere sauzen zoals ketchup, Joppie en satésaus.
De twee gezondere keuzes van sauzen zijn mayonaise en mosterd. Deze zitten beide niet te hoog in koolhydraten.
Voedingswaarde Snacks
| Snack | Energie per portie | Eiwitten per portie | Koolhydraten per portie | Vetten per portie | Verzadigde vetten per portie |
|---|---|---|---|---|---|
| Bamischijf | 168 kcal | 5,5 g | 28,0 g | 3,6 g | 1,5 g |
| Berenklauw/berehap | 367 kcal | 18,0 g | 10,0 g | 24,8 g | 10,8 g |
| Bitterballen | 252 kcal | 8,4 g | 12,9 g | 14,4 g | 7,8 g |
| Frikandel | 185 kcal | 7,1 g | 6,0 g | 13,0 g | 4,5 g |
| Garnalenkroket | 134 kcal | 7,0 g | 12,0 g | 6,3 g | 1,9 g |
| Kaaskroket | 144 kcal | 7,0 g | 12,0 g | 6,3 g | 1,9 g |
| Kaassoufflé | 218 kcal | 6,1 g | 19,0 g | 12,6 g | 5,9 g |
| Kipkorn | 240 kcal | 8,8 g | 14,0 g | 14,4 g | 6,7 g |
| Kipfingers | 250 kcal | 11,0 g | 18,0 g | 14,0 g | 3,4 g |
| Loempia | 249 kcal | 8,1 g | 20,0 g | 15,4 g | 2,8 g |
De berenklauw of berehap, gehaktbal, frikandel, mexicano en varken- of kipspiesjes (saté) behoren tot de koolhydraatarmere frituursnacks. De betere frituursnack is overduidelijk de varken- of kipspiesjes, deze bevat amper 99 kcal, 1,5 g koolhydraten en 3,7 g vet. Natuurlijk wel zonder satésaus.
Let op voor de hamburgers in de friettent, deze lijken vaak gezonder omdat er wat groenten bij zitten maar vergis je niet! Deze zijn zeer calorie- en koolhydraatrijk en bevatten ook een behoorlijke hoeveelheid vetten.
Naast het feit dat maaltijden uit de frituur calorierijk zijn bevatten vooral frietjes vaak ook hoge gehaltes aan acrylamide. Dit is een giftige stof die gevormd wordt tijdens het frituren van zetmeelrijke producten, zoals een aardappel. Meer informatie over acrylamide en het beste bereidingsvet om in te bakken kun je nalezen in een vorige column.
Tips voor een bezoekje aan de friettent
Jammer genoeg is één van onze meest favoriete maaltijden niet zo gezond. Maar laat dit vooral de pret niet drukken en maak de juiste keuzes! Volgende tips kunnen ook helpen bij een bezoek aan de friettent:
- Deel een portie friet.
- Vraag de saus in een bakje dan bepaal je zelf hoeveel je er van eet.
- Let op bij een speciaalsaus of een frietje oorlog, dit zijn caloriebommen!
- Probeer niet vaker dan 1x per vier weken friet te eten.
- Neem als bijgerecht een salade of groenten en mager vlees in plaats van gefrituurd vlees. Hierdoor zal je ook minder frietjes eten.
- Eet rustig en kauw goed, dan merk je sneller dat je vol zit.
- Kies aan de hand van bovenstaande tabellen de beste saus en snack voor bij je friet.
Smakelijk!
Koolhydraatarm eetpatroon
Wil je graag een koolhydraatarm eetpatroon volgen, maar weet je niet zo goed hoe? Of lukt het je maar niet om vol te blijven houden? Onze 400 PS. food & lifestyle coaches staan voor je klaar om je daarbij te helpen.
Met behulp van het PS. food & lifestyle afslankprogramma leer je een gezond en koolhydraatarm eetpatroon aan, zodat jij binnen de kortste keren je doel bereikt en weer lekker in je vel zit!
Benieuwd of dit iets voor jou is? Maak eens vrijblijvend een kennismakingsgesprek met een coach bij jou in de buurt.
PS. food & lifestyle programma
Volg jij op dit moment het PS. food & lifestyle programma? Het advies is dan om de friettent natuurlijk helemaal te vermijden. Mocht je hier toch belanden en heb je geen andere mogelijkheden om iets te eten, dan zet ik hieronder de beste keuzes voor fase 1 vanaf het programma.
PS. Het is natuurlijk afhankelijk hoe luxe de friettent is waar je bent. Sommigen hebben erg veel keuze, dus daarom heb ik alle mogelijkheden op een rijtje gezet. Let ook altijd goed op bijgerechten zoals friet, stokbrood of rijst. Of de saus, dressing of marinade. Ga je bijvoorbeeld voor een salade, vraag dan of de dressing apart kan en laat het stokbrood staan.
Kies voor:
- 1 of 2 kipspiesjes (of varkensspiesjes) met mayonaise met eventueel losse rauwkostsalade
- 1 of 2 frikandellen met mayonaise met eventueel losse rauwkostsalade
- Uitsmijter zonder brood met eventueel losse rauwkostsalade
- Biefstukschotel zonder friet
- Gamba’s in knoflook
- Gambasalade zonder stokbrood
- Kipsalade zonder stokbrood
- Salade gerookte zalm zonder stokbrood
Thuis
Ben je thuis en wordt er friet besteld? Je kunt dan nog steeds bovenstaande mogelijkheden aanhouden of je kiest ervoor om zelf ‘frietjes’ te maken zodat je toch een beetje meedoen. Bijvoorbeeld frietjes van courgette, pastinaak, knolselderij of zoete aardappel (check je fasekaart welke groente en hoeveelheden zijn toegestaan). Bak er dan een lekker stukje vlees of vis bij en jij hebt een heerlijke maaltijd.
Bronnen:
- Benford, D. (2015, 4 juni). Acrylamide in food is a public health concern.
- https://www.voedingswaardetabel.nl
- https://www.nice-info.be
- https://www.foodinaction.com