Vegan, is dat wel zo gezond?

Je hebt er vast al wel eens over gehoord of gelezen ‘veganisme’ of met andere woorden je eet vegan, maar wat is het en is het gezond?

Vegan

Veganisme is meer dan een voedingspatroon, het is een levensstijl. Bij deze ‘way of life’ streef je als vegan ernaar om elk gebruik van dieren te vermijden. Niet alleen als voedingsbron, maar ook bij kleding, amusement en experimenten.

Ik zie al wat wenkbrauwen fronsen. Bij amusement lijkt het me vanzelfsprekend dat veganisten niet meteen naar een circus of dierenshow gaan, maar dat ze zich eerder inzetten om dieren een beter leven te geven. Deze levensstijl keurt daarnaast experimenten, zoals make-up testen op dieren, af. Ze adviseren echter wel om medicatie(s) voorschreven door een arts in te nemen. Het gebruik van cosmetica, haar- en verzorgingsproducten wordt afgeraden. Het advies is om natuurlijke, dierproefvrij en vegan alternatieven te zoeken voor deze producten.

Wat eet je dan, als je ‘veganist’ bent?

De vegan levensstijl, een trendy naam voor veganisten, is aan populariteit gaan winnen de laatste jaren. Maar wat eet je dan als ‘vegan’? Geen dieren of producten afkomstig van dieren. Wat een heerlijk eenvoudige samenvatting! Maar natuurlijk komt er meer bij kijken dan dat:

Geen producten afkomstig van dieren, houdt veel meer in dan geen vis en vlees. Zo eet je als vegan ook geen eieren en zuivelproducten, omdat deze van dieren afkomstig zijn. Verder zijn er ook ingrediënten van dierlijke oorsprong die te mijden zijn, zoals gelatine, bepaalde kleurstoffen, natuurlijke smaakstoffen, omega 3-vetzuren, lactose, wei-eiwitten en caseïne-eiwitten.

En dan wordt het wat lastiger, want de voedingsmiddelenindustrie gebruikt deze stoffen erg graag om gerechten bijvoorbeeld meer smaak of een mooi kleurtje te geven. Wil jij vegan eten, dan zul je dus vlees, vis én afgeleide producten uit je voedingspatroon moeten weglaten. Vergeet niet dat ook producten van bijen, zoals honing en bijenpollen, niet toegelaten zijn.

Obstakels?

• Additieven: verscheidene voedseladditieven kunnen uit dierlijke producten worden bereid. Voorbeelden zijn onder andere de E-nummers E120, E322, E422, E471, E542, E631, E901 en E904;
• Gelatine: dit bindmiddel wordt gemaakt van de huid, botten en bindweefsels van koeien en varkens. Gelatine wordt gebruikt in allerlei producten, zoals in pudding, desserts en snoepjes (zoals bijvoorbeeld drop), in medicijnen (bijvoorbeeld om capsules te maken), maar ook om fruitsap helder te maken;
• Vislijm: deze gelatineachtige substantie wordt uit visblazen gemaakt en het wordt gebruikt bij het maken van bier of wijn;
• Natuurlijke smaakstoffen: deze stoffen zijn vaak van dierlijke oorsprong, bijvoorbeeld castoreum uit de klieren van een bever in (vanille) ijs;
• Cochenille of karmijn: gemalen schilden van schildluizen worden gebruikt om karmijn te maken, een natuurlijke rode kleurstof die aan veel voedingsproducten wordt toegevoegd. Heel wat snoepjes en roze dranken worden hiermee mooi rood of roze gekleurd;
• Lanoline: schapen produceren het in de wol. Het is dus schapenolie. Het wordt gebruikt in kauwgom, maar ook in cosmetica.

En alsof bovenstaand lijstje niet lang genoeg is, zijn er nog een aantal producten waarbij ‘soms’ dierlijke producten gebruikt worden.

Enkele voorbeelden:

• Sommige broodproducten, zoals bagels, kunnen L-cysteïne bevatten. Dit aminozuur wordt gebruikt als weekmaker en is vaak afkomstig uit vogelveren;
• Friet: wordt vaak in dierlijk vet gebakken;
• Pesto: in pesto wordt vaak gebruik gemaakt van Parmezaanse kaas;
• Verse pasta: bevat eieren;
• Chips: in heel wat chips wordt gebruik gemaakt van poederkaas, smaakmakers of caseïne-eiwit;
• Diepvriesmaaltijden: in deze maaltijden wordt vaak ei gebruikt, maar ook kaas of kleur- en smaakstoffen van dierlijke oorsprong;
• Sommige pure chocolade: pure chocola is meestal veganistisch,maar in sommige varianten zitten dierlijke producten zoals wei, melkvet, droge melkbestanddelen, geklaarde boter of vetarme melkpoeder.

De lijst is heel erg lang. Je zal als vegan dan ook goed moeten oefenen met het lezen van etiketten, maar je kan ook kiezen voor voeding met een label.Zo zijn er meerdere labels te vinden: een Vegan-label van de  European Vegetarian Union, een tweede Internationel Vegan Label en een derde het Certified Vegan Label (voor bedrijven in Amerika, Australië en Canada).

Is Vegan synoniem voor gezond?

Junkfood, blijft junkfood, ook al is het veganistisch. Net als bij klassiek snoep en fastfood, zijn er bij de vegan varianten weinig of geen vitamines te bespeuren. Alleen extra calorieën dus.

Veganistische alternatieven om gerechten zoet te maken zijn stroop, agavesiroop, dadelsiroop of ahornsiroop. Hoewel plantaardig van oorsprong, blijven het wel bronnen van suikers. Te veel suikers passen niet binnen een gezond voedingspatroon. Het zal je dan ook niet verbazen dat ze niet gunstig zijn voor je gewicht.

Plantaardige melk wordt vaak flink gezoet, om het lekker te maken. Ook hier geldt dat extra toegevoegde suikers niet goed voor je zijn. Kies dus de pure ongezoete varianten.

Dus nee, vegan is niet noodzakelijk synoniem voor gezond. In ieder geval is het wel een perfecte methode om dierenleed te beperken!